Herri merkataritzak eta ostalaritzak herri zaintzaileagoa bilakatzeko bidean egindako ekarpena goraipatu dute larunbat honetan, Sutegin egin den ekitaldian. Izan ere, erosketak egiten diren saltokiak konfiantzazko eta harremantzeko gune ere badira hainbat herritarrentzat, elkarren zaintzarako eremu beraz. "Merkatariek ikusten dutena da konfiantzazko harremanak ez direla sortzen bakarrik salerosketak egiteagatik, baizik eta herritar batzuk haien beharrak zeintzuk diren ere partekatzen dute dendariekin".
Ondorioz, herriko dendariek ezagutza handia dute ohiko bezeroekiko eta "erantzukizun eta behar bat ere sentitzen dute halako egoeren aurrean". Izan ere, ohiko bezeroen artean, "baldin badago bezeroren baten osasun egoerak okerrera egin duena, kezka sortzen da dendarien artean ere", azaldu zuen Siadeco ikerketa elkarteko kide eta teknikari eta Hurbilagoko ordezkari Juanjo Alurrek Sutegin. Covid19ak eragindako osasun krisialdia jarri zuen horren adibidetzat. Nola herrian erosketak egiteko ohitura zuten hainbat herrikide testuinguru hartan ez ziren bueltatu ohitura hau izatera. "Galera da hori", Allurren esanetan. Erosketak egitera irtetea "motibo bat etxetik ateratzeko, erosketak egin, merkatariekin, auzoarekin harremantzeko. Funtzio garrantzitsuak dira horiek. Konfiantzazko harremanak ere sortzen dira".
Konponbidea
Une horietan, egoera zaurgarrien aurrean sortzen zaie zalantza argi bat; "zer egin halako egoera baten aurrean? Zerbait egin edo ez egin? Familiarekin harremanetan jarri edo ez? Gaizki hartzen badute? Bezeroak zaindu behar dira, ezin du inork haserretu", zioen Allurrek.
Horregatik, ezin egokiagotzat jo zuen Hurbilagoko ordezkariak "merkatari zaintzaileak" programa. "Halako egoeren aurrean zer egin jakiteko, oso ondo etorri zaio Hurbilago elkarteari eta herriko merkatariei programa hau. Udal gizarte zerbitzuetatik lanketa hau eskaini zenean konponbide bezala ikusi zen", azaldu zuen Allurrek. Izan ere, badakite egun, aipaturiko balizko egoera kezkagarrien aurrean, laguntza beharrean den pertsona baten egoera identifikatu eta "gizarte zebitzuetara deitu edo zaintza ekosistemako komunitate lantaldeko kideei horren berri eman eta hortik aurrera, profesionalek egingo dute bidea", Allurren esanetan.
"Ez da erraza izan"
Egoera zaurgarrian egon daitezkeen herrikideak identifikatu eta haiekin konfiantzazko hartuemanak eraikitzen laguntzeaz gain, ekarpen gehiago ere egiten ari da herri merkataritza Usurbil zaintzaileago baten alde. Horren adibide da, pantailen erabilera desegokiaz ohartarazten aritu zaigun "Altxa Burua" mugimendua. 2021ean sortu zuten Udarregi ikastolako Hitz Aho guraso elkartearen baitan, egun izen hori duen lantaldea, lau helbururekin: "gure seme-alabei interneterako sarbidea duten gailuak ematea atzeratzea; eskolak telefono mugikorrik gabeko arnasgune bilakatzea; hezkuntzaren digitalizazio osasuntsu, libre eta ebidentzietan oinarritutakoaren alde egitea eta, azkenik, helduak eta seme-alabak erabilera egokian trebatzea" horren kontzientzia saretzearekin batera, Izaskun De Miguelek azaldu zuenez.
"Helburu hauek muinean dute gure seme-alaben zaintza, osasun mentala zaintzea dugu hautua", gaineratu zuen Sutegiko ekitaldian. Pandemia garaian hasitako lanketak eragina izan du Altxa Burua taldekoen esanetan. "%40ak jasotzen zuen lehen mugikorra, lau urte geroago %20ra murriztu da, oso pozik gaude gai horrekin. Lortu dugu Usurbilen urtebete eta urte eta erdi atzeratzea mugikor hauek ematea. Ez da erraza izan", aitortu zuen De Miguelek.
"Dendariak beti ditugu bertan"
Bidelagun izandako Udala eskertu nahi izan zuen hasieratik jasotako laguntzagatik edota Udarregi ikastolari "gurasoen kezkak entzun eta aurrerapausoak ematen hasi delako". Tarte honetan guztian zehar, gai hauei buruzko formazioan sakondu nahi izan dute. Apirilaren 2an 17:00etan Potxoenean dute deitua hurrengo saioa; "pantailen erabilerak kezkatzen al zaitu?" izenekoa.
Bidelaguntza hau eskaini diete baita herriko merkatariek. Izan ere, egun, "haur batek telefono dei bat egin behar badu, dendariak beti ditugu bertan". Aurrera begirako erronken berri eman zuten baita. Egun, guraso hainbatek mugikorra ludotekan era desegokian erabiltzen dutenez, kartelak ipini dituzte. Hurrengo urratsa izango da, "erabakitzea herrian zein leku izango diren mugikorrik gabeko guneak". Bide honetan sakontzeko deia egin zuten. "Gurasook, helduok, eredu gara. Beraz, txikien zaintza horretan ezinbesteko figurak. Guk egiten duguna imitatzen dutenez, gorde ditzagun mugikorrak eta altxa burua!", egin zuen gonbita.